چاه اِرت و کاربرد آن :
جریان الکتریکی در زندگی امروزی بشر ، نقش پررنگی پیدا کرده است ، با این حال ، برای استفاده از این نیروی محرکه قوی ، باید جوانب احتیاط را نیز در نظر گرفت .
بسیاری از سیستمها و تجهیزات الکتریکی ، برای تخلیهی جریانهای ناگهانی ، باید به زمین متصل شوند.
به عبارتی اتصال بدنه این تجهیزات به زمین ، باعث هدایت جریانهای سرگردان و پیشگیری از بروز خطرات جانی ناشی از برق گرفتگی ، خواهد شد .
سیستمی که جریانات الکتریکی را به زمین هدایت می کند ، سیستم اِرت یا چاه اِرت می نامند .
چاه ارت محافظ جان انسان در هنگام نشت ناخواسته جریان الکتریکی است .
امروزه از سیستم اِرتینگ به شکل گستردهای در صنایع نفت ، پتروشیمی ، ساختمانسازی و مخابرات استفاده می شود .
تمامی تابلوهای برق صنعتی و ساختمانی ، دکلهای مخابراتی و ماشین آلات صنعتی و کارگاهی باید به سیستم اِرتینگ متصل باشند .
جالب است بدانید حتی سیستمهای صوتی و تصویری موجود در منازل شما هم برای جلوگیری از آسیب دیدن ، نیاز به چاه اِرت دارند ، پس بهتر است بیشتر با سیستم اِرتینگ و ویژگیهای آن آشنا شوید .
نحوه اجرای چاه اِرت :
چاه اِرت ، که در واقع چالهای نسبتاً عمیق است که در درون آن یک سینی رسانای مسی قرار داده می شود .
این صفحه از طریق یک سیم به تابلوی تست باکس ، متصل خواهد شد ، غالباً درون چاه را با بنتونیت پُر می کنند ، خاک بنتونیت به دلایل متعدد برای پرکردن چاه انتخاب شده است ، ازجملهی این خواص می توان به کاهش مقاومت زمین ، جذب رطوبت ، خاصیت تبادل یونی و پیشگیری از اکسید و خورده شدن صفحه و سیم مسی اشاره کرد .
مزایای استفاده از سیستم اِرتینگ :
سیستم اِرتینگ با اهداف مختلفی راهاندازی می شود ، از جمله مزایای استفاده از سیستم اِرتینگ می توان به موارد زیر اشاره کرد :
1- جلوگیری از آسیب دیدین تجهیزات در اثر اتصال الکتریکی
2- حفاظت از تجهیزات در برابر صاعقه و میدان مغناطیسی
3- منحرف کردن امواج مزاحم RF از سیستمها و گیرندههای رادیویی و مخابراتی
4- حذف نویز و عملکرد بهتر تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی
5- برقراری ایمنی بیشتر در محیط های کارگاهی
6- حفظ جان افراد در برابر نشت جریان الکتریکی
روشهای اجرای سیستم اِرتینگ :
اجرای سیستم حفاظتی اِرتینگ غالباً به دو روش متفاوت ، زمین سطحی و زمین عمقی انجام می شود :
1- روش زمین سطحی :
درمواردی که به دلایلی امکان حفر چاه عمیق وجود نداشته باشد ، از روش زمین سطحی برای حفاظت از تجهیزات استفاده می شود.
دراین روش سیستم اِرتینگ در سطح زمین و یا در عمق کم از زمین ( درصورت امکان حفر ) برقرار می شود ، اغلب مناطقی که از روش زمین سطحی برای اجرای سیستم اِزتینگ استفاده می کنند ، دارای ویژگیهای زیر هستند :
* مناطقی که فاصله بین دکل و سایت زیاد باشد .
* سطح محوطه یکنواخت بوده و از پستی و بلندی کمی برخوردار باشد .
* شهرهایی که ارتفاع کمتری از سطح دریا دارند .
2- روش زمین عمقی :
انجام روش زمین عمقی همانطور که از نام آن مشخص است ، با استفاده از حفر چاه اِرت و اتصال آن به سیم اِرت انجام می شود .
برای راهاندازی سیستم اِرتینگ به این روش ابتدا باید محل حفر چاه را به درستی انتخاب نمود.
بهترین مکان برای این کار ، باید کمترین ارتفاع را نسبت به زمین اطراف خود داشته باشد ، توجه داشته باشید ، مناطقی نظیر باغچهها و فضاهای سبز که از رطوبت بالاتری برخوردارند ، برای حفر چاه اِرت ارجحیت دارند .
تست چاه اِرت :
با توجه به اینکه سیستم اِرتینگ در بخشهای مختلف به منظور تخلیهی الکتریکی ایجاد می شود ، باید در راهاندازی آن حساسیت و دقت بالایی را به کار برد ، درواقع عدم عملکرد چاه اِرت در شرایط ویژه منجر به بروز حوادث جبران ناپذیری خواهد شد .
از این رو پس از برقراری سیستم اِرتینگ ، حتماً باید توسط افراد متخصص مورد بازرسی قرار گیرد تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل کنید ، تست چاه اِرت توسط بازرس فنی صورت می گیرد ، بازرسان برای بررسی صحت عملکرد چاه اِرت ، آن را در دو حالت باز و بسته تست می کنند .
برای این کار از دستگاه اِرت تستر استفاده می شود ، تست چاه اِرت در حالت بسته حداکثر باید دارای امپدانس و مقاومت 2 اُهم باشد ، این میزان مقاومت چاه اِرت در حالت باز باید کمتر از 5 اُهم باشد ، درصورتیکه اعداد به ثبت رسیده بیش از این مقادیر باشد ، باید چاه اِرت را مجدداً اصلاح نمود .
چاه اِرت استاندارد :
استانداردهای یک چاه اِرت پس از بررسیها و محاسبات دقیق محل توسط افراد متخصص در این زمینه تعیین می شود .
عمق استاندارد برای حفر چاه اِرت به نسبت نوع خاک زمین و مقاومت آن متفاوت خواهد بود .
درحالت کلی عمق چاه اِرت بین 4 تا 8 متر به قطر 80 سانتیمتر ، حفر می شود .
مقاومت خاکهای کشاورزی و رسی ، کمتر بوده و نیاز به چاه کم عمقتری دارند ، درمقابل به دلیل مقاومت بالای زمینهای سنگلاخی و شنی ، چاه اِرت در آن ، باید عمیقتر حفر شود .
فیلم آموزشی کوتاه از نحوه اجرای چاه اِرت